دل درد در نوزادان و کودکان

به طور معمول نوزادان دچار دل درد می شوند. درد در معده یا روده ها به وجود می آید و در کودکان رایج است و در بیشتر موارد دلیل جدی و مهمی ندارد ولی دل درد می تواند به مشکلات جدی مثل آپاندیس مربوط باشد بنابراین در مرحله اول باید علت تشخیص داده شود.

دل درد کودکان، دلایل متعددی دارد که بعضی از این مشکلات عبارتند از:

درد نفخ

یکی از دلایل رایج دل درد در کودکان نفخ و باد شکم است. این عارضه معمولا به علت عادتهای نامناسب غذایی به وجود می آید. برای رهایی از باد و نفخ شکم بهترین راه  این است که مصرف غذاها یا عادات محرک این عارضه را در کودکان کم کنید. برای اینکه گازونفخ شکم  کودک را از بین ببرید می ‌توانید از داروهای ضد نفخ کودکان مانند میلیکون استفاده کنید. در صورتی که مشکل بعد از سه روز برطرف نشد و با اسهال، استفراغ یا تب همراه بود باید به پزشک مراجعه کنید.

مسمومیت

هنگامیکه کودک به طور تصادفی ماده ‌ای سمی مثل دارو، گیاهان، مواد مخدر یا مواد شیمیایی خورده باشد، ممکن است دچار دل درد شدیدی شود.

استروپکوکی گلو

استروپکوکی گلو می ‌تواند موجب به وجود آمدن دل درد در نوزاد شود. این عفونت به دلیل وجود باکتری استروپکوکی به وجود می آید و علائم آن عبارت است از: تب، درد گلو و درد شکم. حتی ممکن است کودک دچار استفراغ شده و سرش هم درد بگیرد.

یبوست

یبوست شایع ‌ترین مشکل مربوط با دل درد در کودکان  است. در صورتی که فاصله بین دفعات دفع مدفوع در کودک بیش از حد معمول باشد مخصوصا  اگر ۴ روز یا بیشتر طول بکشد و کودک این کار را با ناراحتی انجام دهد احتمالاً دچار یبوست شده است. ابتلا به یبوست در بلند مدت باعث به وجود آمدن بیماری ‌های دیگری مانند سلیاک، کم‌ کاری غده تیروئید یا بیماری ‌های دیگر در کودکان می شود که نیاز به مراقبت‌ها و اقدامات پزشکی دارند.

آپاندیس

التهاب و ورم آپاندیس یکی از دلایل شایع است که باعث دل درد در کودکان می شود.

عفونت مجاری ادراری

زمانیکه کودک به عفونت مجاری ادراری دچار شده باشد  ممکن است از درد و سوزش در هنگام ادرار کردن رنج ببرد و در ناحیه شکم و مثانه زیر شکم احساس ناراحتی داشته باشد.

آلرژی نسبت به شیر یا عدم تحمل لاکتوز

اگر نوزاد شما نسبت به پروتئین‌های موجود در شیر آلرژی دارد یا اینکه به بیماری عدم تحمل لاکتوز مبتلا است امکان دارد کودک دچار دل درد شود که همراه با اسهال، راش پوستی و استفراغ باشد. در بعضی موارد زمانی که نوزاد به شدت نسبت به شیر آلرژی نشان می ‌دهد ممکن است واکنش ‌های خطرناکی که به آن آنافیلاکسی گفته می ‌شود نشان دهد.

  ماشین ‌گرفتگی

دیده شده بسیاری از کودکان وقتیکه اتومبیل درحال حرکت است دچار ماشین‌ گرفتگی می ‌شوند.این کودکان معمولاً در مسافرت‌ های طولانی دچار حالت تهوع، دل درد و استفراغ می ‌شوند.

 آنفولانزای شکم

وقتی کودک استفراغ می ‌کند و از اسهال و شکم درد رنج می ‌برد ممکن است دچار آنفولانزای شکم شود. در صورتی که ابتلا به آنفولانزای شکمی باعث استفراغ یا اسهال، تب و بی ‌اشتهایی در کودک شود منجر به کم ‌آبی بدن کودک می شود، در نتیجه کودک در زمان بیماری باید مقدار زیادی مایعات بخورد.

 ابتلا به عفونت ‌های دیگر

یک سرماخوردگی عادی و آنفولانزا می ‌تواند باعث دل درد کودک شود.

برخی دیگر از دلایل ابتلا به دل درد در کودکان عبارتند از:

  • اضطراب یا افسردگی
  • مسمومیت غذایی: آلرژی نسبت به غذا و پرخوری می تواند یکی از دلایل دل درد در کودکان باشد.
  • روتاویروس
  • میگرن شکمی: این بیماری به طور معمول در کودکانی که به سردردهای میگرنی دچار هستند دیده می شود.
  • ریفلاکس کودکان
  • بیماری کم خونی داسی شکل
  • کودکانی که سندرم روده تحریک پذیر دارند.
  • بیماری التهاب روده، بیماری کرون یا زخم کولیت

علائم دل درد در کودکان

ممکن است دل درد در کودکان به صورت ناگهانی یا به طور تدریجی بروز کند. به این صورت که نوزاد در هنگام ابتلا به دل درد گریه کرده و زانوهای خود را به سمت قفسه سینه جمع کند. علائم دیگر که می ‌توانند نشان ‌دهنده وجود دل درد در کودکان شوند عبارتند از:

  • طولانی شدن زمان درد

دل دردهایی که دلایل معمولی دارند زیاد طول نمی ‌کشند. این درد می‌ تواند به علت وجود گاز یا آنفولانزای شکمی باشد و تا ۲۴ ساعت بهبود می ‌یابد. هر دردی که بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد باید توسط پزشک مورد ارزیابی قرار گیرد.

  • جای درد

هنگامیکه  درد در قسمت پایین شکم یا قسمت‌های دیگر بدن کودکان احساس شود می ‌تواند نگران‌ کننده باشد و باید توسط پزشک مورد بررسی و معاینه قرار گیرد.

استفراغ

بسیاری از کودکان در زمان ابتلا به شکم درد دچار استفراغ هم می ‌شوند. در صورتی که استفراغ پس از ۲۴ ساعت از بین رفت جای نگرانی نیست، ولی اگر استفراغ بعد از ۲۴ ساعت باز هم ادامه داشته باشد حتما باید به پزشک مراجعه شود.

ظواهر

با توجه به وضعیت کودک امکان دارد کودک دچار بی‌حالی، پوسته ‌پوسته شدن پوست، تعریق و خواب آلودگی شده باشد. در صورتی که والدین و یا پرستار کودک نمی ‌تواند با بازی حواس کودک را پرت کند و کودک به مدت چند ساعت از خوردن یا آشامیدن هر چیزی خوداری می کند ممکن است دلیل نگران ‌کننده‌ای وجود داشته باشد.

راش پوستی

در صورتی که کودک دل درد دارد و به راش پوستی هم مبتلا شده بلافاصله باید به متخصص اطفال مراجعه کند علایم این بیماری عبارت است از:

  • اسهال: دل درد یا درد معده در کودکان می ‌تواند باعث اسهال شود و در زمانی که کودک به عفونت‌ های ویروسی مبتلا شده باشد اتفاق می ‌افتد. معمولاً اسهال عفونی تا ۷۲ ساعت طول می‌ کشد. اگر این زمان بیشتر شد یا اسهال کودک خونی شد باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
  • تب: تب و دل درد به این معنی نیست که کودک به بیماری خطرناکی دچار شده است.

تشخیص

پزشک سوابق بیماری کودک را بررسی کرده و سپس این اقدامات را انجام می دهد:

  • معاینه بالینی: برای مشخص کردن محل درد و توصیف درد انجام می شود. به عنوان قسمتی از معاینه فیزیکی، پزشک امکان دارد مقعد کودک را معاینه کند و خونریزی را در آن بررسی کند.
  • آزمایش مدفوع
  • آزمایش خون
  • آزمایش ادرار

برخی از روش ‌های درمان دل درد کودکان که مورد تأیید پزشکان می باشد عبارتند از :

استراحت در رختخواب

کودکی که به شکم درد مبتلا شده است، استراحت کردن در رختخواب می ‌تواند برای او مفید باشد. به این روش که کودک را روی شکم بخوابانید ولی فشار به شکم او نیاورید. اما بهترین موقعیت آن حالتی است که کودک در آن احساس راحتی بیشتری می ‌کند.

دارو

قبل ازاینکه به کودک دارو دهید حتماً با متخصص اطفال مشورت کنید. به طور معمول استامینوفن بهترین دارو برای قطع تب در کودکان است. به کودک آسپرین ندهید چون مصرف زیاد آن می ‌تواند کودک را  به سندرم ری مبتلا کند. این سندرم باعث تورم مغز و کبد می ‌شود. همچنین فقط در صورت تجویز پزشک به کودک آنتی ‌بیوتیک بدهید.

مصرف مایعات

در صورتی که کودک شما به اسهال و استفراغ مبتلا شده است باید به وی مقادیر زیادی مایعات بدهید. به وی هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه ۳۰ تا ۶۰ گرم آب بدهید.

غذای مناسب

غذاهای ملایم می ‌تواند باعث کم شدن دل درد نوزاد شود. سیب ‌زمینی پخته و برنج سفید جزغذاهای ملایم هستند که باعث تحریک شکم  کودک نمی ‌شوند.غذاهای چرب  به کودک ندهید چون موجب بدتر شدن اسهال و استفراغ کودک شده و معده را تحریک می ‌کنند.

غذاهای پرچاشنی باعث بدتر شدن علائم کودک می‌ شوند. به کودک شیر یا لبنیات ندهید. غذاها و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند شکلات یا نوشابه می ‌توانند علائم بیماری کودک را تشدید کنند. غذاهای شیرین باعث ضعیف تر شدن سیستم ایمنی بدن شده و کودک را در مقابله با دل درد ضعیف ‌تر می ‌کند به همین دلیل باید از مصرف آنها خودداری کنید .

موسسه پرستاری مهرگان

پرستار بیمار